Sachensymposion - doroczna konferencja w Antwerpii
W dniach 17-21 września 2016 r. odbyła się w Antwerpii 67 międzynarodowa konferencja „Sachsensymposion”, doroczne spotkanie archeologów zajmujących się wczesnym średniowieczem Europy Zachodniej, ale także strefy nadbałtyckiej. Konferencja o wielkich tradycjach i prestiżu. Wiodącym tematem były szlaki wodne, wymiana i komunikacja we wczesnym średniowieczu. Wśród uczestników znalazło się 95 archeologów, kótrzy wygłosili 33 referaty. Większość uczestników pochodziła z Anglii, Skandynawii, Niemiec i krajów Beneluxu. Polskę reprezentowało sześć osób, w tym dwie wchodzące w skład wykonawców grantu „Okres wędrówek ludów między Odrą a Wisłą” (M. Przybyła i M. Mączyńska). Prof. dr hab. Wojciech Nowakowski (UW) wygłosił referat o Wiśle jako linii granicznej w starożytnej i wczesnośredniowiecznej geografii i porównał źródła historyczne z archeologicznymi, podkreślając zwłaszcza rolę dolnej Wisły i intensywnego osadnictwa na ostatnim etapie szlaku bursztynowego. Dr Marzena Przybyła i lic. Ewa Rydzewska (UJ) przedstawiły uwagi i paciorkach bursztynowych, pełniących w Skandynawii i Niemczech północnych rolę obola dawanego zmarłym do grobu, podobnie jak złote płytki czy fragmenty rzymskich naczyń szklanych. Dr hab. Adam Cieśliński (UW) zobrazował położenie pomorskich cmentarzysk kurhanowych z okresu rzymskiego, w stosunku do przepływających opodal rzek, przy pomocy metody GIS. Współautorami tego referatu byli Karin Göbel i Jörg Novotny ze Szlezwiku. Wreszcie prof. dr hab. Magdalena Mączyńska przedstawiła próbę wyróżnienia fazy C 3 w kulturze wielbarskiej – innymi słowy, oddzielenia najpóźniejszej fazy okresu rzymskiego (310-370) od wczesnego okresu wędrówek ludów.
W centrum zainteresowania większości referentów znajdował się okres karoliński, będący także jednym z głównych tematów jednodniowej wycieczki prowadzącej z Antwerpii do holenderskiej prowincji Zelandii (Zeeland) przy ujściu Maas i Skaldy. Zwiedziliśmy zatem kilka grodzisk wczesnośredniowiecznych i średniowiecznych, a na cyplu Walcheren na wybrzeżu Morza Północnego wysłuchaliśmy dwóch obszernych objaśnień o rzymskiej aktywności w tym rejonie, portach, eksporcie soli, sosu rybnego i małży do Galii i Brytanii, a także o pozostałościach świątyń miejscowej bogini Nehalennii, od dawna zatopionych. W magazynie archeologicznym w Middelburgu, stolicy Zelandii, mieliśmy okazję obejrzenia oryginalnych, metalowych i ceramicznych zabytków z okresu karolińskiego.
Następna konferencja odbędzie się w 2017 r. w Canterbury, a jej głównym tematem będzie problematyka V i VI w., także – co dla nas istotne – z uwzględnieniem archeologii krajów leżących nad Bałtykiem.
MM
