Frombork

Frombork (niem. Frauenburg), pow. braniewski, woj. warmińsko-mazurskie, depozyt przedmiotów brązowych, paciorków oraz monet odkryty w 1911 r. na terenie żwirowni w trakcie budowy drogi z F. do Bogdan (niem. Sonnenberg), na Warmii. W jego skład wchodziło kilkanaście zapinek (lub ich fragmenty) brązowych ze śladami napraw, bądź niedokończonych, 8 sprzączek, kółko z drutu, 2 kółka odlane z brązu, sztabki i blacha brązowa, fragment brązowego przedmiotu, 2 paciorki z niebieskiego szkła oraz paciorek z jaspisu (fot. 1.). Znaleziony wraz z nimi nieokreślony przedmiot z brązowy był prawdopodobnie fragmentem narzędzia, o . trudnej do odtworzenia funkcji. Wraz z nimi znaleziony został złom brązowy oraz 32 monety rzymskie, a wśród nich 27 denarów (do Tytusa do Kommodusa), z których 3, podobnie jak część brązowego narzędzia, zaginęły po odkryciu, 4 monety brązowe oraz  1 →Solid  Teodozjusza II z lat 430-440. Znajdujące się w skarbie zapinki kuszowate typu Schönwarling/Skowarcz i Dollkeim/Kovrovo, rozpowszechnione na terenach bałtyjskich oraz w Skandynawii  datowane są na starszą fazę okresu wędrówek ludów (C₃-D). Depozyt przechowywany był we F. jako część tzw. Schausammlung des Domkapitels i prawdopodobnie zaginął pod koniec II wojny światowej.

 Depozyt z F. z uwagi na obecność w nim półfabrykatów i niedokończonych zapinek oraz złomu brązowego stanowił zapewne własność wędrownego złotnika. Depozyt powstał zapewne w środowisku →germańskim , gdyż pierwsi osadnicy →bałtyjscy   pojawiają się na tym terenie dopiero w późnej fazie OWL. Analogie: → Łubiana, → Młoteczno, Radostowo, → Gudme  (Fionia), →Şimleul-Silvaniei (Transylwania).

AZ

Literatura: F. E. Peiser, H. Kemke, Der Depotfund von Frauenburg, Prussia, t. XXIII (1914-1919), s. 58-79; K. Godłowski, Fromborski skarb z okresu wędrówek ludów, Komentarze Fromborskie 4, 1972, s. 57-69; R. Ciołek, Die Fundmünzen der römischen Zeit in Polen: Pommern, Wetteren-Warszawa 2007; M. Mączyńska, Światło z popiołu. Wędrwówki ludów w Europie w IV i V w., Warszawa 2013, s. 267.

• pełna rozdzielczość

  Fot. 1. Depozyt z Fromborka (F. E. Peiser, H. Kemke, Der Depotfund von Frauenburg, Prussia, t. XXIII, 1914-1919, tab. 1)