Zamość

Zamość, woj. lubelskie, w obrębie twierdzy Zamość znaleziono w 1839 r. skarb sr. monet i srebrnych pozłacanych części stroju (fot. 1.). Został on przewieziony do Muzeum Ermitażu, gdzie znajduje się do dziś. 16 monet sr. (silikwy) Konstancjusza II (337-361), wybite przeważnie między 351 a 355 sprawiają wrażenie pierwotnego zespołu. Części stroju: 1. sr. pozłacana fibula A. VI 2 z górną cięciwą, zdobiona na kabłąku ornamentem w →typie Kerbschnitt, dł. 10, 5 cm; 2-3. 2 sr. fibule z półkolistą główką i trapezowatą nóżką, pokryte zł. blachą, zdobione granulacją i tłoczeniem (Pressblech), dł. 11,5 cm; 4. sr. pozłacana sprzączka typu H 45 lub Strzegocice-Tiszaladány-Kercz wg R. Madydy-Legutko; 5. masywna sr. sprzączka z wytłaczanym ornamentem w →stylu Sösdala-Untersiebenbrunn, typu H 46; 5. sr. pozłacane płytowe, podwójnie  →Językowate okucie pasa  z ornamentem niello w kształcie rozet i czworokątów wpisanych w koło, typu 13 wg R. Madydy-Legutko.

Znalezisko z →OWL  należy do horyzontu skarbów Kačin-Zamość-Coşoveni-Siedlików i datowane jest na zaawansowaną fazę D₂ (380/400-440/450), czyli na drugie ćwierćwiecze pierwszej połowy V w. 

MM

Literatura: T. Sulimirski, Znalezisko z Zamościa i jego tło; Archeologia Polski 11, 1965, s. 118-173; V. V. Kropotkin, Skarb srebrnych monet i przedmiotów z IV w. n.e. z Zamościa, Wiadomości Numizmatyczne 14, 1970, s. 15-17; A. Kunisz, Znaleziska monet rzymskich z Małopolski, Biblioteka Archeologiczna 30, Wrocław 1985, s. 134-135; R. Madyda-Legutko, Die Gürtelschnallen der Römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum; BAR International Series 360; Oxford 1986, s. 70; A. Kokowski, Schätze der Ostgoten, Stuttgart 1995, nr kat. 4859-4862; A. Bursche, Later Roman – barbarian contacts in Central Europe: numismatic evidence, Studien zu Fundmünzen der Antike (SFMA) 11, Berlin 1996, s. 160-161; J. Tejral, Neue Aspekte der frühvölkerwanderungszeitlichen Chronologie im Mitteldonauraum [w:] J. Tejral, H. Friesinger, M. Kazanski (red.), Neue Beiträge zur Erforschung der Spätantike im mittleren Donauraum, Spisy Arheologického Ústavu AV ČR Brno 8, Brno 1997, s. 335-336; W. Menghin (red.), Merowingerzeit. Europa ohne Grenzen, Berlin 2007, nr kat. 07.1-5; R. Madyda-Legutko, Studia nad zróżnicowaniem metalowych części pasów w kulturze przeworskiej. Okucia końca pasa, Kraków 2011, s. 97-100.

• pełna rozdzielczość

  Fot. 1. Srebrne pozłacane elementy stroju z depozytu znalezionego w Zamościu, 1. poł. V w. (za: Leiber red. 1995)